Jaką formę opodatkowania wybrać na początek?
Zakładając własną firmę należy wypełnić wiele formalności i podjąć kilka kluczowych decyzji. Jedną z nich jest wybór formy opodatkowania. Jaką? To zależy m.in. od wielkości spółki i rodzaju prowadzonej działalności.
Rodzaje opodatkowania firm w Polsce
W Polsce wyróżnić można cztery podstawowe rodzaje opodatkowania: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa.
Skala podatkowa dotyczy podstawy w wysokości poniżej oraz powyżej 120 000 zł. W przypadku dochodów mniejszych niż 120 000 zł wartość podatku to 17% – minus kwota zmniejszająca podatek (5 100 zł), a w przypadku większych – 15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł. Podatek liniowy ma wartość stałą – 19%. Stawki ryczałtu są różnorodne i zależne od rodzaju prowadzonej działalności – 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17%.
Jak wybrać odpowiedni rodzaj opodatkowania dla swojej firmy?
Wybierając rodzaj opodatkowania dla przedsiębiorstwa jednym z najważniejszych czynników jest wielkość firmy. Im jest ona mniejsza, tym łatwiejszy musi być system podatkowy. Jednoosobowa działalność to najczęściej występująca w Polsce forma działalności gospodarczej, prosta w założeniu oraz w utrzymaniu. W przypadku przedsiębiorstw większych często wybierana jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w której właściciele nie są odpowiedzialni za powstałe w spółce długi. Od rodzaju prowadzonej działalności zależny jest wybór formy opodatkowania.
Jakie są zalety i wady każdego rodzaju opodatkowania?
Głównymi rodzajami opodatkowania polskich przedsiębiorstw są: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa. Każdy z nich ma swoje wady i zalety. Wybór odpowiedniej zależny jest od specyfiki firmy.
Skala podatkowa polega na opodatkowaniu dochodu według dwustopniowej skali.
Dochód = Przychód z działalności gospodarczej – Koszty uzyskania przychodu
Podatnik ma obowiązek prowadzić księgę przychodów i rozchodów, a także na koniec roku podatkowego musi stworzyć spis z natury, zawierając w nim nabyte towary oraz materiały. Do zalet skali podatkowej należy m.in. prawo do ulg podatkowych, rozliczenia z małżonkiem, do pomniejszenia przychodów o koszty ich uzyskania. Wadami tego rozwiązania są: konieczność zapłaty podatku dochodowego 32% po przekroczeniu dochodu 120 000 zł, więcej formalności i niemożność odliczenia składki zdrowotnej.
Podatek liniowy polega na opodatkowaniu dochodu (przychody – koszty) stawką podatku w wysokości 19%. Podatnik ma obowiązek prowadzić księgę przychodów i rozchodów. Do zalet podatku liniowego należą jedna stawka podatku dla dochodu każdej wysokości, łatwy sposób wyliczenia podatku i możliwość odliczenia kosztów podatkowych od przychodu. Z kolei minusami są niemożność skorzystania z ulg podatkowych, rozliczenia z małżonkiem oraz brak kwoty wolnej od podatku.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych nie daje możliwości pomniejszenia przychodów o poniesione koszty podatkowe, jednak stawki ryczałtowe są dość niskie – 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17% (zależnie od rodzaju działalności gospodarczej). Właściciel przedsiębiorstwa może prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów, nie ma obowiązku składania deklaracji podatkowych i może korzystać z części ulg podatkowych. Nie ma jednak również prawa do rozliczania się z małżonkiem i odliczania kosztów uzyskania przychodu, musi natomiast prowadzić wykaz środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, a także kartę przychodów – jeśli zatrudnia pracowników.
Karta podarunkowa to zryczałtowana formą opodatkowania, której stawka zależy od rodzaju wykonywanych usług, wielkości miejscowości, w której prowadzona jest działalność, wielkości zatrudnienia oraz rozmiaru prowadzonej działalności. Do zalet karty podarunkowej zalicza się niską wartość podatku okresowo płatnego i brak konieczności prowadzenia KPiR. Od przychodów nie można jednak odliczyć kosztów ich uzyskania.